ဒလျမိဳ႔ေတာ္စီမံကိန္း (နိဂုံးအပိုင္း)

                            ဒလျမိဳ ့ေတာ္ႀကီး စီမံကိန္း နိဂုံးပိုင္း

(ေဆာင္းပါးရွင္ ေဒါက္တာလွဳိင္ျမင့္)

ဒလအေႀကာင္း ေရးစရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေပါ့ ျမိဳ႕ေတာ္တည္ေထာင္ထာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ အႀကီိးဆံုးနဲ႔ စီးပြားေရးအရ အေရးအပါဆံုး ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာေတြ ကိုယ္တိုင္ စိတ္ထိုင္းက်က် တည္ေဆာက္နိုင္ တည္ေဆာက္တဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးအျဖစ္ သမိုင္းမွတ္တမ္း ထိုးနိုင္မယ့္ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းလဲ ဒီလိုစီးပြားေရးအရ အလြန္အခ်က္အျခာ က်ျပီး အလြန္ႀကီးမားလာမဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ဘူး ဆိုတာလဲ သမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ က်န္ခဲ့ပါျပီ။

INFRASTRUCTURE အေျခခံ အေဆာက္အဥိး တည္ေဆာက္တာ စံနစ္က်ဖို႔က စီမံကိန္းဌာန အေရးပါသလို နိုင္ငံေတာ္ လူႀကီးေတြကလည္း အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးမားဖို႔ အထူးလိုအပ္ေနပါတယ္။ ေရာက္ေလရာ လက္ညိဳးထိုးတဲ့ အာဏာရွင္ ဘ၀င္စိတ္နဲ႔ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္လို႔ မရပါဘူး။  အာဏာရွင္စိတ္ဓါတ္နဲ႔ တည္ေဆာက္လို႔ နည္းပညာ တတ္သူေတြ ရွိရင္ေတာင္ ေျမာက္ကိုးရိီးယားလိုဘဲ ျဖစ္ေနပါမယ္။ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို နိုင္ငံတကာက ပညာရွင္ေတြ ဆီက အႀကံဥာဏ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရယူရပါမယ္။ ယခင္ကလို အိမ္ရွိမယ္၊ လမ္းရွိမယ္၊ ေသာက္ေရ ရွိမယ္ဆိုတာေလာက္နဲ႔ ဒီဘက္ေခတ္မွာ မလံုေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ မီးပြဳင့္ေတြ လမ္းေတြကိုက နည္းပညာ ယူစရာေတြ တပံုတပင္ႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဥကမာ တိုးတက္ေနတယ္ အေမရိကန္နဲ႔ ကပ္လွ်က္ရွိေနတဲ့ မကၠစီကိုနိုင္ငံျမိဳ ေတာ္အတြက္ လမ္းမီးပြဳင့္ေတြကို ဆစ္ဒနီက နည္းပညာကိုရယူထားပါတယ္ ။

ဒီလိုဘဲ တရုတ္ျပည္ကျမိဳ ့တခုအတြက္လဲ ဆစ္ဒနီက မီးပြဳင့္နဲ ့ လမ္းေတြကို နမူနာယူပါတယ္  က်ေနာ္တို႔က ဒါေလးေလာက္မ်ား အလြယ္ေလးပါလို ့ မထင္မိဖို ့လိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ နည္းပညာေတြအမ်ားႀကိး သူမ်ားဆီက ၀ယ္ယူတန္ ၀ယ္ယူတာ လုပ္ရပါမယ္။

ေနာက္ဒလ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ေငြအကုန္အက် ခံနိုင္မယ္ဆိုရင္ေပါ့ ေျမေအာက္ရထားလမ္း လုပ္သင့္ပါတယ္။ တခ်ိန္မွာ လူဦးေရ တိုးတက္လာမယ္ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ တိုးတက္လာရင္ ျမိဳ႕ေနလူထုအတြက္ အေကာင္းဆံုးေသာ ပို႔ေဆာင္ေရး စံနစ္ကေတာ့ ေျမေအာက္ရထားသာလွ်င္ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ေျမေပၚ မိုးပ်ံလမ္းေတြက တကယ္ လူဦးေရးတိုးတက္လာရင္ သိပ္မနို္င္လွပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ရံုးဆင္း ရံုးတက္ခ်ိန္ (Rush hours) ေပါ့ေလ မွာ မိုးပ်ံရထားဆိုတာ တြဲနည္းနည္းေလး။ ရထားလမ္းက ႏွစ္ခုေလးနဲ႔ ဘာမွ သိပ္မနိုင္ပါဘူး။ ေျမေအာက္ ရထားကေတာ့ တြဲမ်ားမ်ား ႏွစ္ထပ္ ရထားစတာေတြနဲ႔ လူမ်ားမ်ား သယ္နိုင္ပါတယ္။

ဒလျမိဳ႕ေတာ္မွာ ၉၄-ခုႏွစ္က လာတဲ့ သူေတြ ေရးဆြဲထားသလို မိလႅာပိုက္ေတြကို အဆင္ဆင့္ ေနရာ-၃ / ၄ ေနရာမွာ မိလႅာကိုျပန္လည္ ခြဲထုတ္ ေရကို စိုက္ပ်ိဳးေရး သန္႔စင္ေရးေတြအတြက္ ျပန္လည္အသံုးျပဳျပီး မိလႅာကို မီသိန္းဓါတ္ေငြ႔ထုတ္။ စြမ္းအင္ထုတ္ အသံုးျပဳ က်န္တဲ့မိလႅာကို ေျမႀသဇာ လုပ္တဲ အဆင့္မ်ိဳးအထိ ခ်ိန္ဆထားရပါမယ္။ လက္ရွိ ရန္ကုန္စည္ပင္က လုပ္ေနသလို မိလႅာကို ကားနဲ႔ စုပ္ထုတ္ ရန္ကုန္ျမစ္ထဲ (ပုဇြန္ေတာင္ေခ်ာင္းထဲ ေဖါက္ခ်တာကေတာ့ မလုပ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ လုပ္ေနေသးတံုးဆိုရင္ ဗီြဒီယိုမွတ္တမ္းေတြ လုပ္ ကမၻာကိုသိေအာင္ ေဖၚထုတ္တာ လုပ္ေပးရပါမယ္)။

ယခင္က ေရးခဲ့သလိုပါဘဲ ဥပမာ ဆစ္ဒနီျမိဳ ့ေတာ္မွာ ျမိဳ႕တခုလံုး ကစားကြင္းေတြ ကေလးကစားကြင္းေတြ ပန္းျခံေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ထားပါတယ္။ ျမိဳ႕နယ္တခုနဲ႔ တခု ႀကားမွာလဲ ေတာအုပ္ႀကီးေတြ ခ်န္ထားပါတယ္။  ကားေမာင္းသြားရင္ ေမျမိဳ႕ေတာင္တက္ လမ္းေလးေတြကို ျဖတ္သန္းေနရသလို ရွဴခင္းလွလွ ေလးေတြ ရွိေနပါတယ္။ ျပည္သူေတြ ေအးေအးလူလူ အနားလြယ္လြယ္ ကူကူယူလို ့ရေအာင္ စီမံထားတာပါ။ ျပည္သူေတြ စိတ္စြမ္းအား ေကာင္းမြန္ေနေစဖို႔ အေျမာ္အျမင္ ရွိရွိ လုပ္ထားတာပါ။ ျပည္သူျပည္သားေတြ စိတ္ရႊင္လန္းဆန္း ေနျခင္းဟာ တီထြင္မႈ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ေတြနဲ႔ဆက္စပ္ေနေတာ့ ျပည္သူေတြ စိတ္အပန္းေျဖခ်င္ရင္ လြယ္လြယ္ကူကူ အပန္းေျဖစရာ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီိး ဖန္တီး ေပးထားတာပါ ။

အခုဒလ ျမိဳ႕ေတာ္ႀကီးမွာ ယခင္က ေရးထားသလို အင္းယားကန္ထက္ ႏွစ္ဆ သံုးဆ ႀကီးတဲ့ ေရကန္ႀကီးေတြ ၃/၄ ခုေလာက္ လုပ္ထားမယ္ဆိုရင္ ေရကန္၊ ေရျပင္အက်ယ္နဲ႔ ေရထုအားေႀကာင့္ ရာသီဥတု မွ်တတာလဲ ရမယ္။ အင္းယားကန္ ေဘးမွာ ထိုင္ႀကည့္ရင္ ေလေအးေအးေလး တိုက္ခတ္ေနတာ အလြန္ထူးျခား ေအးေဆး ေနေစပါတယ္။ ဒီနိုင္ငံေတြမွာ ေရျပင္နဲ႔ နီးတဲ့အိမ္ေတြ ေစ်းေကာင္းရေနတာ အိမ္ေႀကာ္ျငာရင္ ေရျပင္နဲ႔ နီးတာ ေႀကာ္ျငာေနၾကတာ ဒါပါဘဲ။

ျပည္သူလူထု စိတ္အနား ယူစရာေနရာလဲ ျဖစ္ပါမယ္။ ကန္ေတြ လုပ္လို႔ တူးထုတ္လိုက္တဲ့ ေျမသားေတြဟာ ဒလဘက္ ေျမနိမ့္ေနမႈကို ဖို႔ေပးရာမွာလဲ သံုးလို႔ရပါမယ္။ ျပည္သူလူထု အတြက္ ေရကန္နဲ႔ နီးစပ္မႈဟာ အပန္းေျဖမႈ တခုပါဘဲ။ ေဘးပတ္လည္မွာ ကေလးကစားဖို႔ ကြင္းေတြပါ ျဖည့္စြက္ထားမယ္ဆိုရင္ အလုပ္အကိုင္သစ္ေတြပါ ေပၚလာပါမယ္။ ျပည္သူေတြ ကိုယ္က်န္းမာေရး အတြက္ အက်ိဳးရွိေစသလို စိတ္က်န္းမာေရးက ကိုယ္က်န္းမာေရးထက္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။

တခုေတာ့ ရွိတယ္။ နိုင္ငံေတာ္ရဲ ့ျမိဳ ့ေတာ္ကို ၾကပ္ေျပးကို ေျပာင္းထားတာက ၂၀၀၆- ႏွစ္အစက ဆိုေတာ့ အခု ဒလဘက္ကို ေျပာင္းရျပန္ေတာ့ ဆယ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ျမိဳ႕ေတာ္ေျပာင္းရတာ ႏွစ္ခါျဖစ္ေနေတာ့ တိုင္းျပည္ဟာ ႏွစ္ခါပန္းေနပါျပီ။ မတတ္သာဘူး။ တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဦးစားေပး၊ စဥ္းစားျပီ ဆိုရင္ ပန္းတာ ခနဖယ္ထား။ လွမ္းစရာရွိတာ လွမ္းရပါေတာ့မယ္။ ကမၻာႀကီးမွာ စီးပြားေရးခ်ိန္ခြင္ လွ်ာေျပာင္းေနခ်ိန္ ကိုယ္က ပိုအျမင္က်ယ္က်ယ္ လွမ္းထားရပါမယ္။ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးရဲ့ အေမွ်ာ္အျမင္ေပၚ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံ ေျခလွမ္းဘယ္ေလာက္ ေရာက္တယ္ ဆိုတာ သမိုင္းက မွတ္တမ္း ထိုးေပးလာပါမယ္။

သမၼတႀကီးဥိီးသိန္းစိန္ ရဲ ့အေမွ်ာ္အျမင္အား ဘယ္ေလာက္ဆိုတာ သမိုင္းက မွတ္တမ္းထိုးမွာပါ။  ငါလုပ္တာ မွန္တယ္ဆိုေပမဲ့ ဥပမာ စာေမးပြဲေတာ့ ေအာင္တယ္။ အမွတ္ဘယ္ေလာက္ ရသလဲကလည္း အေရးႀကီးေသးတယ္ေလ။ အခုဘဲ အေမရိကန္ ကိုႀကည့္ပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ၂၀၀၀-ႏွစ္သမတ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီမိုကရက္ပါတီက အယ္ဂိုးလ္ကို အႀကိဳက္ဆံုးေပါ့။ ဘြတ္တို႔က ညစ္လိုက္တယ္လို႔ ျပသနာရွိခဲ့တယ္။

ဒီဘြတ္ ဆိုသူကို က်ေနာ္က တစက္ေလးမွ မႀကိဳက္ဖူး။ သမၼတကလင္တန္ မိန္႔ခြန္းေတြဆို က်ေနာ္သိပ္ႀကိဳက္လို႔ တကူးတက ကူးထား နားေထာင္တယ္။ ဘြတ္ဆိုရင္ သူ႔အသံကိုက သမၼတ ေလသံနဲ႔မတူဘူး။ သမၼတေလသံ မဟုတ္ေတာ့ နဲနဲေလးမွ နားေထာင္မရဘူး။ သူ႔လက္ထက္ အေမရိကန္ႀကီး စီးပြားပ်က္ေတာ့တာပါဘဲ။ ဘယ္ေလာက္ညံ့တဲ့ သူလဲဆိုရင္ စီးပြားပ်က္စ ျပဳေနတာေတာင္ မသိ သတိမထားမိသူပါ။ ဘာေႀကာင့္ ပ်က္ရတယ္ဆိုတာကို သိဖို႔ကေတာ့ ေ၀လာေ၀းေပါ့။

အခု အိုဘားမား တက္လာတယ္။ စီးပြားေရးကို အတက္ဘက္ ျပန္လွဲ႔ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါျပီ။ တေန႔က ႏွစ္သစ္မိန္႔ခြန္းေပါ့ Speech of the Union Address မွာ သူ႔ရဲ့ အေမွ်ာ္အျမင္ေတြကို လွစ္ဟ ျပလိုက္ပါတယ္။ ခက္တာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုးမွာ အတိုက္အခံ ရီပတ္ပလစ္ကန္ေတြ စီးထားတာပါဘဲ။ အမ်ားစုျဖစ္ေနေတာ့ စိတ္ထင္တိုင္းလုပ္လို႔မရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရ့ဲ အေမွ်ာ္အျမင္ကိုေတာ့ သိခြင့္ရလိုက္ပါတယ္။

ဒီလိုဘဲ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးဟာ အနဳတ္လကၡဏာ ကေန အေပါင္းဘက္ ျပန္ျပလာေအာင္ သမၼတႀကီး ဘယ္ေလာက္ အေမွ်ာ္အျမင္ရွိတယ္ ဆိုတာထက္ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ကလည္း စကားေျပာေနရပါတယ္။ ခက္တာက ေနျပည္ေတာ္ စီမံကိန္းႀကီးဟာ နိုင္ငံတကာနဲ႔ စီးပြားေရး ယွဥ္ျပိဳင္တဲ့ အခါမွာ အနဳတ္လကၡဏာဆိုတာကို ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုဖို ့ ဘယ္သမၼတ မွ ပါးစပ္မဟရဲႀကပါဘူး။

ဒလျမိဳ့ေတာ္ႀကီးကို တံတားေလးထိုး ဟိုနားတစ္ကြက္ ဒီနားတကြက္တိုးခ်ဲ႕ ေနလို႔မရပါဘူး။ ေတာျမိဳ႕ေလးသာသာ ျဖစ္သြားပါမယ္။ နိုင္ငံေတာ္ကေန စီမံကိန္းကို စံနစ္တက် ေရးဆြဲျပီး ေခတ္မွီပညာရွင္ေတြရဲ့ အႀကံဥာဏ္ေတြ ရယူျပီး ေဖၚေဆာင္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ဟာ အာရွမွာ တျခားအာဆီယံ နိုင္ငံျမိဳ့ေတာ္ေတြထက္ အဘက္ဘက္က သာလြန္တဲ့ ျမိဳ႕ေတာ္လည္း ရွိလာမယ္ ျပည္သူလူထု ကလည္း ကမၻာကႀကိဳက္ရတဲ့ လူစားမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ သယံဇာတကလည္း ေပါႀကြယ္တယ္။ ေရအား အရင္းအျမစ္ကလဲ ေကာင္းမြန္တယ္ဆိုေတာ့ မႀကာခင္ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာကို အာရွရဲ ့ က်ားဆိုတာထက္ ဆင္ႀကီးျဖစ္လာေစရပါမယ္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေတာ့ ဒလ ျမိဳ ့ေတာ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္တာဟာ နိုင္ငံတကာကို ယွဥ္ျပိဳင္ေရးမွာ မျဖစ္မေန လွမ္းရမဲ့ ေျခလွမ္းျဖစ္တယ္ဆိုတာကို နိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲမ်ား Forum တခုလုပ္ေဆြးေႏြး စကား၀ိုင္းတခု လုပ္သင့္တယ္လို႔ဘဲ တင္ျပလိုပါတယ္။ Forum သာလုပ္လိုက္ရင္ စီမံကိန္းဆြဲတာရဲ့ ေျခလွမ္းအစ ပါလွမ္းမိသား ျဖစ္သြားပါျပီ။ သမၼတႀကီး တစ္ဦးတည္း အေနနဲ႔လဲ ေနျပည္ေတာ္ႀကီး ကေန ျပန္ေျပာင္းတယ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းေပၚ အလြန္ႀကီးေလးတဲ့ တာ၀န္ႀကီး မက်ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီကိစၥဟာ ေပါ့ေသးေသးကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးမွာ Team Work အသင္းလိုက္ တာ၀န္ယူ သလိုလည္း ျဖစ္သြားေစပါမယ္။

တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရး တံခါးေတြ ဖြင့္ေပးလာေလ ဘယ္မလဲ ေခတ္မွီေလယာဥ္ကြင္း ဘယ္မလဲ ဆိပ္ကမ္းေတြ။ ဘယ္မလဲ နိုင္ငံျခားသားေတြ ေစ်းသင့္တင့္တဲ့ အိမ္ငွားစရာ ရင္ႏီွးလုပ္ကိုင္စရာ ေျမ(ေစ်းသင့္တင့္တဲ့ေျမ)။ ဇႏၷ၀ါရီလထုတ္ ဂ်ာနယ္တခုမွာ ရန္ကုန္ေျမေစ်းေတြဟာ ရင္းႏွီးျမဳပ္နွံ မႈေတြကို ကန္ထုတ္ေနတယ္လို့ ပညာရွင္တစ္ဦးက သံုးသပ္ထားပါတယ္။ အဓိပါယ္ မရွိျဖစ္ေနပါမယ္။ ဖြင့္ကားဖြင့္၏ တံခါးကေတာ့ဖြင့္ပါရဲ့ အထဲမွာ မြန္းၾကပ္သိပ္ေနေတာ့ ၀င္လို႔မရတဲ့ အခန္းတခုနဲ႔ တူေနတာေလးကို စဥ္းစားႀကပါလို႔ တာ၀န္ရွိ လူႀကီးမင္းမ်ားကို တိုက္တြန္းရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။

အားလံုးကို ေလးစားလွ်က္ႏွင့္  ေျခလွ်မ္းသြက္သြက္ လွမ္းႀကဖို႔ ဒလစီမံကိန္းၾကီးကို နားစြင့္ထားႀကပါလို႔

လႈိင္ျမင့္