ထား၀ယ္စီမံကိန္း ေသခ်ာ ျပင္ဆင္ သံုးသပ္ရန္လိုဟု ပညာရွင္မ်ား ေျပာၾကား

ထား၀ယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္း ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ ပါက ျမန္မာဘက္မွ စီးပြားေရး အရ ွ အက်ဴိး ခံစားရန္ အခြင့္အလမ္း ပိုမို နည္းပါးၿပီး ထား၀ယ္ ေဒသခံ မ်ားအေနျဖင့္ က်န္းမာေရး၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာႏွင့္ လူမႈေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ပိုမို ခံစားႏိုင္ ဖြယ္ရွိသည္ဟု ထား၀ယ္ စီမံကိန္း ဆိုင္ရာ သုေတသီ မ်ားက ေျပာဆုိလိုက္သည္။

ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၊ မဟီလ္ေဒါ တကၠသိုလ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ထိုင္း လူမႈ အဖြဲ႕အစည္း မ်ား ဦးေဆာင္ေသာ  “ထိုင္း-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး (မတ္တဖြတ္ မွ ထား၀ယ္သို႔)” ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီး ထိုင္း-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ထား၀ယ္ စီမံကိန္းကို သတိရွိစြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္ မ်ားက တိုက္တြန္း လိုက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။........

“ျမန္မာျပည္ မွာက ေငြေၾကးေစ်းကြက္ မရွိဘူး။ Financial Market မရွိဘူး။ Financial Market ရွိတဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံ ကိုပဲ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံ သူေတြက အားကိုး အားထားျပဳၿပီးေတာ့ ထိုင္းႏုိင္ငံ ရဲ႕ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ မွာပဲ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံ မယ္ဆိုရင္ ထိုင္းက အႀကီးအက်ယ္ အက်ဳိးအျမတ္ ရဖို႕ရွိတယ္” ဟု ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ အေျခစုိက္ သုေတသီ ဦးေဇာ္ေအာင္ က Dawei Watch သုိ႔ေျပာၾကားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မတ္တပြတ္ စက္မႈဇုန္၊ လန္ခ်ဘန္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တို႔ကုိ ကန္ခ်နဘူရီ ခရိုင္မွတဆင့္ ထား၀ယ္သို ႔ ခ်ိတ္ဆက္မည့္  ၃၂၀ ကီလိုမီတာ အရွည္ရွိ အေ၀းေျပး လမ္းမႀကီး ေဖာက္လုပ္မႈ ေၾကာင့္ ထိုင္းေဒသခံ အိမ္ေျခ ၅၀၀ ေက်ာ္ ေျပာင္းေရြ႕ရဖြယ္ ရွိေသာ္လည္း ထိုင္း လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ အစိုးရ၏ ဆက္ဆံေရး အားေကာင္းမႈ၊ မီဒီယာမ်ားမွ လိုအပ္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏိုင္မႈေၾကာင့္ ထား၀ယ္ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အခ်က္အလက္ ရရွိႏိုင္မႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈ ပိုရွိၿပီး၊ ထား၀ယ္ေဒ သခံမ်ားအေနျဖင့္ မည္သည့္ သတင္း အခ်က္အလက္မွ မရရွိဘဲ မိမိတို႔၏ ဘ၀ အေျပာင္းအလဲကို ရင္ဆိုင္ သြားရဖြယ္ရွိေနေၾကာင္း တက္ေရာက္ လာေသာ ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ ၾကသည္။
ကန္ခ်န ဘူရီ ခရိုင္တြင္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္တခု တည္ေဆာက္မည့္ ဥပေဒ မူၾကမ္းကို ထုိင္း ဥပေဒ အၾကံေပးအဖဲြ႔ျဖစ္သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီက ေလ့လာ လ်က္ရွိၿပီး ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီး ႒ာနအေနျဖင့္ အီတာလ်ံ-ထိုင္း ကုမၸဏီ မွ ရင္ဆုိင္ေနရ သည့္ ဘ႑ာေရး အခက္အ ခဲ မ်ားကို ကူညီ ေျဖရွင္းေပးႏုိင္ ရန္ နည္းလမ္း ရွာေနေၾကာင္း အမ်ိဳးသား စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ အဖြဲ႔မွ စီမံကိန္းႏွင့္ မဟာ ဗ်ဴဟာေရး ဆြဲေရး ဌာနမွဴး ပိုဂ်ာနီး အာတာ႐ိုပီယို က Bangkok Post သတင္းစာသို႔ ေျပာၾကားသည္။
“ထား၀ယ္ စီမံကိန္းကို ေထာက္ခံ အားေပးတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေရွ႕ဘက္ ကမ္းရိုးတန္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လုပ္တုန္း က သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ အပါအ၀င္ သင္ခန္းစာ အားလံုးကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား သင့္ပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ထားဝယ္ စီမံကိန္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္ၿပီး ေနာက္ ႀကံဳေတြ႔ရမည့္ ျပႆနာ မ်ားသည္ ထိုင္းႏို္င္ငံ မတ္တပြတ္ႏွင့္ လန္ခ်ာ ဘန္ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းမွ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရ သည္ထက္ ၁၀ ဆ ပိုမို ဆိုး၀ါးႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္ ဟု Foundation for Ecological Recovery မွ ဥကၠ႒ ဗီရာဝပ္ ဒီရာပရာဆပ္က သတိေပး ေၿပာၾကားလိုက္သည္။
သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ က်န္းမာေရး လုပ္ထံုး ဥပေဒမ်ား အားနည္းေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အေၾကာင္းျပဳ၍ ထား၀ယ္ေဒသခံ တို႔၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြား မ်ား စေတးခံရျခင္းမွာ အေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ျဖစ္မည္ဟု ဆိုသည္။
၎က ေဖာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ ထားသည့္ ေမာ္ေတာ္ကား လမ္းအတြက္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ဆန္းစစ္ခ်က္ အသစ္တစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ရန္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ အေ၀းေျပး ကားလမ္းဆိုင္ရာ ႒ာနကို ေတာင္းဆို ထားေသးသည္။
ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ရာမသီေဘာဓိ ေဆးရံုမွ ေဒါက္တာ ခန္နတ္ခရုကြန္က လြတ္လပ္စြာ နယ္ေျမျဖတ္သန္းမႈ၊ စက္မႈ ဇုန္ျပဳမႈႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူမႈေရး အက်ဳိးဆက္ မ်ားကို အေရးတယူ ေလ့လာ သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
“စက္မႈ ထြန္းကား လာတာနဲ႔အမွ်  လူေတြရဲ႔ စားေသာက္ ေနထိုင္မႈ ပံုစံေျပာင္း သြားတယ္။ ပို၀လြယ္ လာတယ္။ ကူးစက္လြယ္တဲ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ လိုမ်ဳိး ေရာဂါေတြက ေဆးဒဏ္ ပိုခံႏိုင္လာၿပီး ဗိုင္းရပ္နဲ႔ ကပ္ပါး ပိုးေတြလည္း ႏွိမ္နင္းရ  ခက္လာလိမ့္မယ္” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။
ထိုင္း လူမႈအဖြဲ႔အစည္း မ်ားအေနျဖင့္  ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ မႈကို မဆန္႔က်င္ ေသာ္လည္း ထား၀ယ္ေဒသႏွင့္ ကန္ခ်နဘူရီ ေဒသ၏ ယဥ္ေက်းမႈ သြင္ျပင္ လကၡဏာႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္တို႔ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္မည့္ စက္ရံု မ်ားကို ျမင္ေတြ႔လိုေၾကာင္း Healthy Public Policy Foundation မွ ဆူဖာခစ္ နမ္တဗိုရာခမ္က ေျပာၾကားသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔  Academic seminar (ပညာရွင္ ေဆြးေႏြး၀ိုင္း) ေတြ  လုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ထား၀ယ္ က အေျခအေနေတြ တင္ျပတယ္။ တင္ျပေပမဲ့ လည္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္မယ့္ လူေတြက နားကို တဖက္ကို ဖြင့္တယ္၊ တဖက္ကို ပိတ္ထားတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တဲ့ သေဘာက သူတို႔ လုပ္မယ့္ ဟာကို သူတို႔ လုပ္သြားမွာပဲ” ဟု Another Development for Burma (ADFB) အဖြဲ႔မွ သုေတသီ ေစာ ဖရန္ကီက Dawei Watch သို႔ ေျပာဆိုသည္။
ထုိင္းႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ အသင္း အဖြဲ႔မ်ားအေနႏွင့္ အခ်ိန္အတန္ၾကာ တိတ္ဆိတ္ေနရာမွ ယခုကဲ့သုိ႔ေသာ ေဆြးေႏြး ၿပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင္း ေက်နပ္ အားရေၾကာင္း ထား၀ယ္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးတုိးတက္ေရးအဖြဲ႕ (DDA) ရန္ကုန္ညွိႏိႈင္းေရးမွဴး ဦးဘုိဘုိေအာင္ ကေျပာၾကားသည္။
DDA ၏ ၿပီးခဲ့သည့္ လပိုင္းက ရန္ကုန္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္လည္း စီမံကိန္းကုိ ျပန္လည္ သုံးသပ္ရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့ဖူးသည္။
သုိ႔ေသာ္ စီမံကိန္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္မည့္ အီတလ်ံ-ထုိင္း ကုမၸဏီ (ITD) အေနႏွင့္ မည္သုိ႔ေသာ တုံ႔ျပန္ မႈမွ်လုပ္ေဆာင္ ၿခင္းမရွိေသးျခင္း၊ ထုိင္းႏိုင္ငံ ဘက္အျခမ္းတြင္ ပတ္၀န္းက်င္ ေရးရာ သက္ေရာက္မႈ စစ္တမ္း လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း ျမန္မာ ဘက္ျခမ္းတြင္ လြတ္လပ္ေသာ တတိယ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိေသးျခင္း တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ ေက်နပ္အားရျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ၄င္း က ဆုိသည္။
“ITD က အခု ကပုိက္ဆံ ပဲလိုက္ ရွာေနတယ္။ ျဖစ္လာမည့္ အက်ိဳးဆက္ ေတြကုိ ဘယ္လို တာ၀န္ယူ မလဲဆုိတာ တရား၀င္ မေျပာေသးဘူး”ဟု ၄င္းကဆုိသည္။
ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္  ယင္လပ္ ရွင္နာ၀ပ္တရာသည္ စက္တင္ဘာ လအတြင္း ထား၀ယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သို႔ လာေရာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဇူလိုင္လတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး လန္ခ်ဘန္ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းအပါအ၀င္ စက္မႈဇုန္ မ်ားကို သြားေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
Dawei Watch